door Lei Haesen

 Wij vervolgen deze aflevering met opnieuw een aantal geslachtsnamen die ontstaan zijn uit een voornaam. De meeste familienamen zijn afgeleid van de voornaam of roepnaam van de vader, maar een enkele keer is de geslachtsnaam ontleend aan de voornaam van de moeder. Dat kan om verschillende redenen gebeurd zijn. Wij beperken ons tot een voorbeeld. De aanwezigheid van tientallen leden van bijvoorbeeld de geslachten Spronck en Heusschen in onze plaats, waaronder verschillende met gelijkluidende voornamen, noodzaakte vaker het vermelden van de roepnaam van de moeder bij een nadere aanduiding van een persoon. Zo werd het duidelijk wie met Pie (Spronck) van Trees of Math (Spronck) van Berbke, met Jo Heusschen (van Nèt) of Mathieu (Heusschen) van Liza bedoeld werd. Vroeger konden uit roepnamen Berb(ke) en Nèt de geslachtsnaam Berben en Netten ontstaan.

Soms is het niet duidelijk of de geslachtsnaam afgeleid is van de voornaam van de vader of van de moeder. Ook hiervan een voorbeeld. Oude roepnamen in het dialect van Agnes zijn Nes(ke), Nies(ke), Nees(ke), en Nies(ke), waaruit familienamen als Niessen, Nieskens, Neiskens, Nijskens en Neeskens ontstonden. Oude roepvormen van Dionysius zijn echter Nijs(t) en Nies(t), waar deels dezelfde geslachtsnaam van afgeleid kunnen zijn.

Frissen (van Fredericus of Godefridus)
Een oud geslacht dat vanaf begin zeventiende eeuw vooral in Bemelen vertegenwoordigd
was. In het doopregister van Cadier werden vanaf 1615 zes kinderen van Theodorus
Frissen en zijn vrouw Elsken N.N. ingeschreven. Dat is niet geheel juist. De kinderen
worden pas later Frissen genoemd. In het doopregister zijn zij, evenals andere naam- en
tijdgenoten in Bemelen, ingeschreven als Vruijsch. Enkele eeuwen later werd Edmond
Frissen (1895-1970) tot bouwpastoor van Cadier en Keer benoemd. Hij was geboortig van
Hulsberg, in 1922 priester gewijd te Roermond en hier pastoor van 1950 tot 1963.

Helena Ubaghs-Engelbert (1909-1998) bezig met het zeven van de melk. Zij was een dochter van Henricus Engelbert en Helena Maria Tillie (opname 1962).

Heuts (vermoedelijk ontleend aan Huet, een oude vorm van Hugo)
De eerste naamdrager komen wij in het trouwregister van Cadier tegen in 1642. In dat jaar
trouwde Hubertus Huedts met  Margaretha de Hackour. Bekend bij oudere inwoners zijn de
nakomelingen van metselaar Johannes Heuts (1839-1900) uit Honthem en zijn echtgenote
Anna Maria Elisabeth Hubertina Sleijpen (1844-1919), met name Leonardus Hubertus, in
1920 getrouwd met Anna Catharina Jacobs, en Hubert Mathieu, in 1906 gehuwd met Maria
Hubertina Hornesch. Beiden waren eveneens metselaar.

Jans(s)en (Johannes → Jan)
Van deze populaire geslachtsnaam hebben ook in ons dorp in de afgelopen eeuwen veel
vertegenwoordigers kortere of langere tijd gewoond of wonen er nog steeds. Wij beperken
ons tot twee takken.
1. De kantonniersfamilie Jansen
Theodorus Arnoldus Jansen en zijn gezin vestigden zich omstreeks 1828 in ons dorp,
mogelijk na zijn aanstelling als kantonnier. Ook zoon Johannes Henricus was hier
kantonnier.
2. Landbouwer en herbergier Joannes Hubertus Janssen, geboren in 1853 in Gulpen en
hier getrouwd met Maria Barbara Hubertina Mingels. Van zijn kinderen zijn bij oudere
inwoners nog bekend: Johannes Josephus Hubertus Janssen (1885-1963), gehuwd met
Agnes Catharina Jacobs, en Pierre Janssen (1893-1975) gehuwd met Maria Agnes
Gilissen en na haar overlijden hertrouwd met Maria Hubertina Huls.

Maas, Maes, Maassen (ontleend aan Thomas)
De eerste naamdrager was dagloner Leonardus Maes, geboren omstreeks 1750 en in 1826
in Honthem overleden. Hij was gehuwd met Maria Catharina Gerets (Geraerds). Ruim
honderd jaar later vestigde zich Hubert Maas in Honthem. Hij was afkomstig uit Wittem en
in 1942 getrouwd met Maria Elisabeth van Proemeren.
Postbode Johannes Arnoldus Maassen was in 1890 in Maastricht geboren. Hij huwde in
1913 met de Keerse Maria Beijers, een dochter van Pieter Beijers en Anna Elisabeth
Hubertina Brouwers.

Nelissen (van Cornelis)
Ook van dit geslacht hebben verschillende takken in de loop der eeuwen in Cadier en Keer
gewoond. Wij beperken ons tot een tweetal.
1. Landbouwer Gilis Nelissen (1800-1870) uit Mheer trouwde in 1839 met de Keerse Maria
Gertrudis Tijssens. Via zoon Egidius (1849-1926), getrouwd met Maria Hubertina
Braeken, en kleinzoon slager Sjang (1892-1965), gehuwd met Tina Daemen, werd deze
tak in Keer voortgezet.
2. Hubertus Cornelius Nelissen (1849-1914) was in Margraten geboren. Hij huwde in 1884
met Anna Maria Elisabeth Essers uit ons dorp. Zoon Johannes Mathieu Hubertus (1897-
1981) trouwde met Maria Hubertina Antonia Simons uit Margraten. Bekend bij velen zijn
de kinderen Jean (1925-1989), gehuwd met Liza Keulen, en Sjef (1927-1990), getrouwd
met Tiny van Caldenborgh.

Sjef Simons, in 1907 in Margraten geboren, en Anna Vliegen omstreeks 1926 aan de Rijksweg.

Mai Steijns (1880-1966), echtgenote van Lambert Huijnen

W(e)ijzen, Wijsen (van de dialectische vorm Weys voor Wendelina of Wende)
Na Gerken Wijsen werden in het midden van de zeventiende eeuw drie kinderen in Cadier
gedoopt. Via zoon Joannes, gehuwd met Margaretha IJlen (Ylen) uit Sint Geertruid bleef dit
geslacht tot midden negentiende eeuw in onze plaats vertegenwoordigd.

Wim Weinjes uit Honthem met neef (oomzegger) Sjeng Brouwers

(wordt vervolgd)