Even het geheugen opfrissen
Op 13 september 1944 – onze Bevrijdingsdag – sneuvelde hier de 34-jarige Albert H. Strahle jr. afkomstig uit Mission / McAllen in Texas. Kort voor het uitbreken van de oorlog was Albert getrouwd met de acht jaar jongere Lillian Pearson. Het gezin blijft kinderloos. Als Lillian in oktober 1944 bericht krijgt dat haar man gesneuveld is, reageert ze vol ongeloof en wil zijn dood niet accepteren. Drie maanden later laat ze het hoofdkwartier van het Amerikaanse leger weten dat ze er niet van overtuigd is dat haar man dood is. In April 1945 krijgt Lillian zijn trouwring toegestuurd. Ze schrijft direct terug: Today I received a wedding ring which you sent me and which I do not believe belongs to my husband. Kortom Lillian beweert dat het niet Alberts trouwring is. Zij krijgt een formeel briefje terug met de mededeling dat ze de ring maar retour moet zenden. Tevens krijgt ze te horen dat Albert begraven ligt op de tijdelijke Amerikaanse begraafplaats in Fosse (ten zuiden van Luik).

Repatriëring van de gesneuvelden
In mei 1946 besloot het Amerikaans Congres dat nabestaanden het recht kregen hun geliefde naar Amerika te laten terugbrengen. Overigens, zo een repatriëring werd door de Amerikaanse overheid niet gestimuleerd, want het transport bracht flinke rompslomp met zich mee. En, een begraafplaats in den vreemde met gesneuvelde bevrijders was voor Amerika een belangrijke promotie.

Op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten liggen in 1946 bijna 18.000 Amerikanen begraven, uiteindelijk blijven er 8301 hier achter. Toch een fors aantal. Hiervoor zijn verschillende redenen aan te geven. Eén reden is vaak onderbelicht omdat de kwestie wat gevoelig ligt, namelijk de volgende.
Pas in 1948 krijgen de nabestaanden de keuze om de gesneuvelde wel of niet te laten repatriëren. In die drie, bijna vier jaar dat de oorlog voorbij is, hebben veel verloofdes en echtgenotes van gesneuvelden hun leven weer opgepakt. Zij zijn een nieuwe relatie aangegaan of zijn opnieuw getrouwd; vaak min of meer gedwongen door financiële omstandigheden. Terugkeer van de vroegere verloofde of man kwam de stabiliteit van de nieuwe relatie niet altijd ten goede. Vaak werd er dan voor gekozen hem tussen zijn gesneuvelde kameraden in het buitenland te laten rusten.

Albert H. Strahle jr. sneuvelt op 13 september 1944 aan de Bemelerweg

Ook Lillian, de weduwe van Albert Strahle krijgt in januari 1948 een formulier waarop ze kan invullen wat er met de stoffelijke resten van Albert moet gebeuren. Zij vult dit formulier niet in, wel zijn vader, Albert sr.. Lillian heeft afstand gedaan van het stoffelijke overschot en de rechten overgedragen aan haar schoonvader. Waarom? Zij is inmiddels opnieuw getrouwd.

Een monument voor Albert
Toen in Keer het plan ontstond om bij gelegenheid van 65 jaar bevrijding een gedenkteken voor onze gesneuvelde bevrijder op te richten, werd een comité gevormd: Hay Becker, Harry Beckers, Jurgen Mingels, Lando Mulleneers en Jo Purnot. Ook werd opnieuw contact gezocht met de autoriteiten in Mission en werd een familielid, Joe F. Phillips (achterneef) opgespoord. Van de weduwe echter geen spoor.

Gedachtenissteen aan de Bemelerweg met Joe F. Phillips. Foto 11 september 2009

Op 11 september 2009 is het zover: aan de Bemelerweg, op de plek waar Albert sneuvelde, wordt onder grote belangstelling van de Keerdenaren een gedachtenissteen met plaquette onthuld. Bij deze plechtigheid zijn Joe F. Phillips, vertegenwoordigers van de gemeente Mission en een journaliste van een locale krant aanwezig. Het zou natuurlijk geweldig zijn geweest als Lillian, de weduwe van Albert, daarbij had kunnen zijn. Maar leefde ze nog?

Op bezoek in Mission
De Amerikanen waren zo onder de indruk van de activiteiten in ons dorp dat ze kort daarna de comitéleden uitnodigden naar Mission te komen. Harry Beckers, zijn dochter Véronique, Jurgen Mingels en zijn partner Rini Ackermans maakten van de uitnodiging gebruik en brachten van 26 januari  tot 3 februari 2010 een tegenbezoek. Dat bezoek zullen ze niet licht vergeten, ze kregen er een vorstelijk onthaal. 

Ook onze dorpsgenoot Richard Ramakers die maanden later voor zijn werk aan de Universiteit Aken voor een conferentie in Texas was en een bezoekje bracht aan Mission, werd daar met alle egards op het gemeentehuis ontvangen en spontaan uitgenodigd een woordje te richten tot het voltallige gemeentebestuur en aanwezige burgers tijdens een raadszitting die dag.

De verdere zoektocht naar de weduwe van Albert
De innige contacten met de overzijde van de Oceaan brachten ons nauwelijks verder met de speurtocht naar Lillian. Ook plozen we via internet de locale kranten door. Zonder succes. Al gaf dat wel hoop dat Lillian nog in leven was, want veel mensen komen pas via hun overlijdensadvertentie voor het eerst in de krant.
We hadden wel vernomen dat Lillian sinds de jaren veertig met de Strahle-familie gebrouilleerd was. Zij hadden geen contacten meer met elkaar.
Overigens de eerste aanwijzing dat het niet goed ging tussen Lillian en haar schoonfamilie was eigenlijk al dat niet zij, maar Albert sr. bepaalde dat de resten van Albert jr. naar Mission moesten worden overgebracht. 



Gemeentehuis in Mission.
Raadsleden met Richard Ramakers (3^e van links), burgemeester Norberto Salinas (4^e van links) en prof.Klaus Henning van de Universiteit Aken (5^e van links) die Richard vergezelde.
Voor hem als Duitser was het een extra bijzondere en indrukwekkende belevenis

En dan, ineens komt begin 2010 schot in onze speurtocht. De Keerdenaren zijn nog maar nauwelijks terug uit Amerika, als Joe F. Phillips een mailtje stuurt met de mededeling dat de locale krant, McAllen Newspaper, vermeldt dat Lillian Henderson, - blijkbaar de nieuwe naam van Lillian - enkele dagen eerder is overleden. Het toeval wil dat zij overleed op 2 februari, de dag ná de onthulling van het monument in Mission, in een verpleeghuis een paar kilometer er vandaan. De Keerdenaren konden tijdens hun verblijf niet vermoeden dat ze zo dichtbij de weduwe van Albert logeerden en dat ze overleed in de tijd dat zij in Mission verbleven.

Hoe is het onze oorlogsweduwe vergaan
Volgens Joe Phillips was Lillian pas overtuigd dat Albert gesneuveld was toen zij medio 1945 het horloge van hem onder ogen kreeg. Ze accepteerde toen haar situatie zoals die was ontstaan. In 1946/1947 trouwde ze met Waldo (Sonny) Henderson (1915-1985) en kreeg toen al vrij snel drie kinderen. Zoals eerder vermeld waren er geen contacten meer met de familieleden van haar eerste man. Die kenden zelfs haar kinderen niet. Volgens de moeder van Joe Phillips, die Waldo wel eens gezien had, leek hij veel op haar eerste man, Albert. In de familie Strahle wordt verteld dat Lillian niet zo een prettig leven heeft gehad; een leven vol fricties. En de laatste tien jaar leed ze aan Alzheimer.
Joe Phillips vertelde aan Jurgen Mingels dat hij direct na het bericht van haar overlijden met het verpleeghuis heeft gebeld. Daar kreeg hij te horen dat Lillian in haar laatste levensdagen meermaals heeft verteld dat de mooiste periode in haar leven de tijd samen met Albert was geweest. Zij was hem nooit vergeten. Aldus Joe. 

De overlijdensadvertentie
Pas in juli dit jaar (2012) ontdekte we onderstaande advertentie op internet (Monitor 8/9 februari 2010). Volgens plaatselijk gebruik staan er ook de overleden naaste familieleden genoemd: haar ouders, haar tweede echtgenoot (Waldo Henderson),  haar broers en haar zusters. Verder de nog levenden: haar zoon (Joe), haar dochters (Sharon en Karen), haar zuster, haar schoonzuster, haar zeven kleinkinderen, negen achterkleinkinderen en vele nichten en neven.

Lillian’s grafsteen
De gefortuneerde vader van Albert liet in 1948 voor zijn zoon op de Laurel Hill begraafplaats in Mission een mausoleum bouwen. Hij vroeg zelfs aan de autoriteiten om Albert’s repatriëring iets te vertragen zodat het mausoleum gereed zou zijn als Albert (begin 1949) in Mission zou arriveren. Daar zijn ook zijn vader Albert sr. (1877-1952) en zijn stiefmoeder Della Field Strahle (1886-1962) bijgezet.

Lillian wordt op 10 februari 2010 op het Valley Memorial Garden in Mission begraven. Een nieuwe grote begraafplaats tussen de steden Mission en McAllen.

Toen Jurgen en Rini in april 2012 voor de tweede keer naar Mission gingen, kregen zij van ons het uitdrukkelijk verzoek om te proberen een foto te maken van het graf van Lillian. Het bleek nog niet zo gemakkelijk haar rustplaats op die grote begraafplaats te vinden.

Het graf van het echtpaar Henderson.
Op een ijzeren plaat twee koperen plaatjes met links de tekst: Lillian Henderson. March, 2, 1917; February, 2, 2010.
Rechts een plaatje met de tekst: Waldo sr. October 31, 1915, September 5, 1985

Het graf van Lillian staat in schril contrast met het mausoleum waarin Albert begraven is. Voor Lillian een ijzeren plaat op de grond en voor Albert een groot mausoleum.

Harry Beckers en Jurgen Mingels in het mausoleum bij de herdenkingsplaat van Albert H. Strahle jr.
Foto 2010

 

Ten slotte
Enige tijd geleden kregen wij het verzoek van ons gemeentebestuur om een voorstel te doen voor een nieuwe straat in het uitbreidingsplan achter boerderij Cobben (ten zuiden van de rotonde boven de Keerderberg). Het kringbestuur heeft toen voorgesteld de nieuwe straat Albert Strahlestraat te noemen. In dit voorstel kon de gemeente zich vinden.
In september 2014 vieren we zeventig jaar bevrijding. Wij hopen dan weer vrienden uit Mission te ontmoeten en hen bij die gelegenheid een duplicaat van het straatnaambord naar Amerika te kunnen meegeven.