Een stukje weg houdt de gemoederen ruim dertig jaar bezig
door Maria Geelen-Janssen

Nu de verbetering van de Rijksweg in Cadier en Keer haar voltooiing nadert, lijkt het een goed moment even stil te staan bij de voorgeschiedenis van deze reconstructie.
Daarbij wordt gebruik gemaakt van artikelen die in de loop van de afgelopen decennia in verschillende dag- en weekbladen (Limburgs Dagblad, De Limburger, Heuvelland en De Trompetter) zijn verschenen. Uit de veelheid van publicaties is een selectie gemaakt en de inhoud is in verkorte vorm weergegeven.

1972
Op 9 maart 1972 maakt de burgemeester van Cadier en Keer (Jef van Laar) bekend dat in de loop van het jaar begonnen zal worden met grondaankopen voor de realisering van een kruipspoor in de Keerderberg. Ook zijn er plannen voor een wandelpad. De bedoeling is verder de Limburgerstraat van de Rijksweg af te sluiten.

1975
Na ruim drie jaar betrekkelijke stilte acht de Adviesraad Verkeerskunde het kruipspoor te kort en adviseert dat door te trekken tot aan de kruising Dorpsstraat-Kerkstraat.

 1976
Er verstrijkt meer dan een jaar wanneer Rijkswaterstaat en het gemeentebestuur voor de inwoners een informatieavond organiseren in de raadszaal over de plannen. Naast de aanleg van een kruipspoor over een lengte van ongeveer 700 meter houdt de reconstructie verder nog in de kruispuntverbeteringen Bemelerweg-Pastoor Kikkenweg en Kerkstraat-Dorpsstraat, alsmede de aansluiting van de Vendelstraat en de afsluiting van de Groenstraat. De afbraak van het hoekpand Limburgerstraat-Rijksweg (huize Schillings, nu een groenstrook) houdt hiermee reeds verband.
De bewoners reageren snel. Zij vragen om een geluidsmeting. Door de verbreding van de weg passeert het verkeer korter langs de woningen. Zij weigeren hun voortuinen vrijwillig af te staan en laten het op een onteigening aankomen.

Plan van reconstructie
(uit: De Limburger van 24 septemer 1976)

1977
De nieuwe plannen van Rijkswaterstaat worden van de hand gewezen. Namens de raadsfracties worden andere suggesties naar voren gebracht, waarbij met name de veiligheid van (brom)fietsers en voetgangers centraal staat en ook de noodzaak van verkeerslichten aan de orde komt

1979
Opnieuw verstrijkt er ruim een jaar. Op 1 februari 1979 wordt bekend gemaakt dat de onteigening van de voor de reconstructie benodigde gronden moeizaam verloopt.

1980
Gedeputeerde Staten delen mee, dat aan de Heerderweg pas bedrijven kunnen komen als de aansluiting van deze weg met de Rijksweg vervalt. Verder is er nog steeds discussie over de aanleg van een kruipspoor. De kosten zouden 1,6 miljoen gulden bedragen.
Tijdens een bijeenkomst met 17 bewoners aan de Rijksweg merkt raadslid Vroemen op, dat de uitgaven voor een reconstructie veel te hoog zijn in deze tijd van bezuinigingen.

Alle plannen van de gemeente en Rijkswaterstaat verdwijnen vervolgens voor jaren in de ijskast. Als belangrijkste reden wordt daarvoor genoemd: de Rijksweg wordt eigendom van de Provincie. De weg Maastricht- Vaals wordt door het Rijk geruild met de provinciale weg Maastricht-Heerlen. In 1987 wil wethouder Oostenbach nog een onderzoek naar de veiligheid van de Rijksweg, maar ook dit leidt tot niets.

1997
De bewoners van de Dorpsstraat richten een verzoek aan het gemeentebestuur zorg te dragen voor een veilige oversteekplaats naar de Kerkstraat. Van Gedeputeerde Staten komt de toezegging dat eind 1998 of begin 1999 hiermee gestart zal worden.
De toenemende verkeersintensiteit van de Rijksweg heeft ook gevolgen voor de Dorpsstraat en Pastoor Kikkenweg. Steeds meer auto's gebruiken deze straten als sluiproute. In de Dorpsstraat worden verkeersremmende bloembakken geplaatst. De bewoners van de Pastoor Kikkenweg vrezen voor meer sluipverkeer door hun straat.
Op de Rijksweg worden door de Provincie tellingen uitgevoerd om een beeld te krijgen van de verkeersdrukte en er vinden regelmatig snelheidscontroles plaats. De Provincie raakt overtuigd van de noodzaak van een reconstructie.

1998
Het gemeentebestuur nodigt opnieuw de bewoners uit voor een bijeenkomst. De laatsten achten het terugbrengen van de maximumsnelheid naar 50 km en regelmatige politiecontroles effectiever dan een dure reconstructie. Tevens vrezen zij voor overbelasting van een groot aantal straten als volgens de plannen de Kerkstraat voor gemotoriseerd verkeer gesloten wordt en ook de toegankelijkheid van de Limburgerstraat beperkt wordt.
Ruim 1200 inwoners tekenen een petitie tegen de plannen. Men schakelt Veilig Verkeer Nederland in om de voorgenomen reconstructie door te lichten. Overigens zijn ook de bewoners niet eensgezind over de voorgenomen maatregelen.
Het gemeentebestuur laat door een adviesbureau de gevolgen van de reconstructie onderzoeken, waarbij het bureau tevens de standpunten van de plaatselijke ondernemers, scholen en bewonerscommissies in haar advies zal meenemen. Het bureau acht een snelheidsvermindering naar 50 km de beste oplossing.

1999
Tijdens een informatieavond blijkt er opnieuw geen draagvlak te zijn voor de plannen van de Provincie. Het afsluiten van wegen is niet bespreekbaar. Een oplossing lijkt ver weg. Een gesprek tussen wethouder Beckers namens de gemeente en deputé Vestjens van de Provincie levert niets op. De gemeente blijft hopen op de invoering van een maximum-snelheid van 50 km.

Knipperlichten op de kruising Kerkstraat-Dorpsstraat,
een tijdelijke investering die haar doel nooit heeft bereikt.

2000
De Provincie plaatst borden met de mededeling: 'Matig uw snelheid' en kort daarna komen er knipperlichten op de kruising met de Kerkstraat en de Dorpsstraat. De gemeente wil graag een volwaardige installatie van verkeerslichten.

2001
De Provincie legt een nieuw herinrichtingsplan voor aan de belanghebbenden. Ook dit plan vindt geen genade in de ogen van de belangengroep. Deze wil een rotonde bij de kruising Pastoor Kikkenweg-Bemelerweg. Een rotonde bij de Dorpsstraat-Rijksweg blijkt door de steile helling bij de afslag Dorpsstraat technisch niet uitvoerbaar.

2002
Tijdens een nieuwe informatieavond in het Keerhoes lijkt het projekt eindelijk een definitieve vorm te krijgen. Naast de rotonde boven aan de Keerderberg zullen midden in de weg vluchtheuvels aangelegd worden om een veilige oversteek van voetgangers en (brom)fietsers te garanderen. Het verkeer uit Margraten mag straks niet meer de Dorpsstraat inrijden en vanuit de Kerkstraat mogen de weggebruikers niet meer de Rijksweg oprijden.

Geen uitrijdend verkeer bij de Kerkstraat en een goede oversteekbaarheid
(uit: Heuvelland Actueel van woensdag 23 oktober 2002).

Bij de Eckelraderweg en de Vendelstraat komt eveneens een aantal middengeleiders ter verbetering van de oversteekbaarheid.
De kritiek van de kant van de bewoners is nu een stuk milder.

2003
De Fietsersbond echter maakt bezwaar tegen de maatregelen om de veiligheid te verbeteren. Vanwege het ontbreken van de benodigde gronden stelt de Provincie de aanleg van de rotonde voorlopig uit.

De (nog) niet-gerealiseerde rotonde op de kruising Rijksweg-Bemelerweg-Pastoor Kikkenweg.

2004
De herinrichting wordt vertraagd door een bezwarenprocedure, aangespannen door een ondernemer en enkele omwonenden. Maar dan... op 12 juni om 17.00 uur wordt de Rijksweg te Cadier en Keer voor ruim twee weken afgesloten voor alle verkeer en wordt gestart met de reconstructie. Hierbij worden 60 vrachtauto's ingezet om het asfalt en ander materiaal te verwijderen. Al spoedig verzamelen de eerste 'souvenirjagers' zich bij de weg. Met behulp van verschillende transportmiddelen worden één of meerdere grote stenen meegenomen naar huis. De stenen maken deel uit van de .oorspronkelijke verharding van de Rijksweg, aangelegd rond 1825 (zIe Keerder Kroniek, jaargang 7, pag. 40-49).

Bij het verschijnen van deze Kroniek zal waarschijnlijk de laatste hand gelegd worden aan de afwerking door het planten van bomen en struiken. Er komt dan een (voorlopig?) einde aan meer dan 30 jaar plannen maken, inspraakrondes, bezwarenprocedures, enz.