In Memoriam
Pastoor Jacques Smeele
Het is 13 november 2013 en er gaat een schokgolf door onze parochie. Onze pastoor Jacques Smeele is - totaal onverwacht - overleden. Natuurlijk, zijn gezondheid liet zo nu en dan te wensen over. Maar klagen hierover hoorde niemand hem. Hij genoot van zijn pastoraat in ons dorp; van de contacten met de mensen - jong en oud, arm en rijk -, van het verenigingsleven dat steeds op zijn warme belangstelling kon rekenen. Ook in onze Historische Kring was hij geïnteresserd; op onze Kringdagen was hij steeds aanwezig. Het verleden van zijn parochie wilde hij leren kennen. Daartoe vroeg en kreeg hij alle verschenen edities van de Keerder Kroniek die hij ook allemaal las en waaruit hij – bij bepaalde gelegenheden – zo nu en dan citeerde.
Pastoor Jacques Smeele
Geïnstalleerd als parochieherder op 30 april 2006 burgerde hij al snel in. Zijn imposante verschijning kon niemand ontgaan. Hij was aanwezig, zonder dominant te zijn. Als zoon van een Haagse bakker gold voor hem het adagium ’ieder mens is gelijk’ en dat bracht hij ook in praktijk. Status of wat daarvoor zou moeten doorgaan, was bij hem een onbekend fenomeen. Hij sprak het niet uit maar het straalde wel van hem af: ‘Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’.
Jacques Smeele heeft veel van de wereld gezien; hij studeerde in de Verenigde Staten, in Kenia en in Israël. Maar zijn hart lag in Afrika; in Kenia en vooral in Ghana. Hier kon hij zijn missionaire gaven in verschillende functies helemaal kwijt. Die liefde voor zijn Afrika is altijd gebleven; ook in Cadier en Keer. Het mede door hem opgezette maïsproject om vrouwen in het aartsbisdom van Cape Coast (Ghana) eigen inkomsten te bieden, promootte hij telkens weer. Met het oogmerk extra inkomsten voor dit project te werven nodigde hij Martha, de leidster van dit project, bij het Keerder Festival uit. In zijn opzet werd hij niet teleurgesteld. De herinnering aan het zwarte werelddeel gaf hij vorm door de oprichting van het gospelkoor Asempá ten volle te ondersteunen. Als priester aan het altaar voelde hij zich bij het opluisteren van de H. Mis door dit koor weer bij zijn mensen in Ghana. Gezien zijn swingende bewegingen in het ritme van de muziek was dat niet alleen in gedachten.
Een aparte plaats nam bij hem de jeugd van de basisschool in. Hij genoot van hun onbevangenheid; hun ‘hart op de tong’. Hij kon dan ook ‘smakelijk’ vertellen wat zij nu weer voor hem in petto hadden gehad. Een bijzondere band had hij met de wat oudere jeugd en vooral met de leden van de Jonkheid. Hij had ook het vermogen om te onderhandelen. Als zij hem om een bepaalde medewerking verzochten, zei hij geen neen maar vroeg (en kreeg) een contraprestatie. ‘De den inzegenen: prima, maar dan zie ik jullie wel in de avondmis’. En ze waren er! Ook onze voetbalclub RKVV Keer mocht hem meer dan eens verwelkomen en dan speelde hij met verve ‘de derde helft’ mee.
Ook bij vieringen of festiviteiten van de verenigingen in ons dorp was hij steevast van de partij. Daadwerkelijk belangstelling tonen voor hun doen en laten vond hij een vanzelfsprekendheid. Verenigingen beschouwde hij als het bindmiddel in een dorpsgemeenschap; in de huidige tijd misschien wel meer dan de kerk. Bij die gelegenheden kon hij ook zijn parochianen opzoeken en zij hem. Daarvan kon hij zichtbaar genieten. Keuvelen over de gewone dingen van alle dag; geen ‘zware’ filosofische onderwerpen. Die kwamen wel aan de orde bij andere gelegenheden in de beslotenheid van de Hoeskamer of gewoon bij hem op de pastorie.
Pastoor Jacques Smeele bij gelegenheid van 't kroedwösj zieënge op een 15de augustus bij de Fatimakapel in de Keunestraat.
Hij wordt hier begeleid door enkele leden van de broederschap van de H. Blasius.
Links Wino Mingels, daarnaast Henk Pirnaij en achteraan Bèrke Weusten
Zijn preken waren altijd tot in de puntjes voorbereid. Hij sprak gemakkelijk, kon zich beeldend uitdrukken. Elke preek kende een boodschap; hij wilde de mensen iets meegeven om over na te denken. Hij had zorgen om de crisis in de Rooms-Katholieke Kerk maar zag hierin ook nieuwe kansen. Hij stimuleerde dan ook de Bijbelstudies door cursussen in de Hoeskamer, enthousiasmeerde de woord- en communiediensten. Hij zag de potentie van parochianen om zelf ‘kerk te zijn’; zelf verantwoordelijkheid te nemen.
Wij zullen ons Jacques Smeele vooral herinneren als iemand met het 'hart op de tong'; zeggen wat je vindt. Ook als iemand die hield van de Bourgondische gezelligheid. Een vers getapt biertje aan de toog of op het terras versmaadde hij niet, daarbij gezellig keuvelend met parochianen. Hij verheugde zich telkens weer op ‘het met de pot mee-eten’ aan zijn stamtafel bij ’t Indsje samen met andere vaste bezoekers. Daar kon hij ‘gewoon’ zijn en net als de Heer aan tafel gaan met zijn parochianen.
Onze pastoor had veel gevoel voor humor en daarbij was hij ook niet wars van galgenhumor. Met dit laatste heeft hij zelfs de krant gehaald. In zijn column van 19 november 2013 beschrijft Gerard Kessels van Dagblad De Limburger dat onze pastoor op de bloedprikdienst in de Sint Blasiushof een keer naast hem kwam zitten en hem toevertrouwde: “Ik ben rechtstreeks via het kerkhof op mijn dooie akkertje hierheen gelopen. Dan raak ik alvast in de mood”.
Jacques Smeele is niet meer. Bij zijn uitvaartdienst – op zijn zevenenzestigste verjaardag – hebben zijn parochianen van hem massaal afscheid genomen. De herinnering aan hem zal niet uitgewist worden; daarvoor was hij teveel parochiaan onder de parochianen. Geliefd om zijn niet aflatende inzet voor de Kerk maar realist genoeg om te begrijpen dat de tijd van het Rijke Roomse Leven definitief voorbij was.
Wij zullen hem missen zoals Jacques ook ons ongetwijfeld zal missen. God geve dat hij mag rusten voor altijd in het Hemels Paradijs! Hij heeft het verdiend!
Drs. Harry H.M. Beckers
voorzitter Historische Kring Cadier en Keer
voorzitter Historische Kring Cadier en Keer