Historie
Internet maakt stamboomonderzoek een stuk eenvoudiger
Via internet op zoek naar voorouders
door Jo Purnot
Met dit artikel over stamboomonderzoek lossen we een belofte in. Tijdens onze laatste tentoonstelling in november 2011 was op de bühne in 't Keerhoes een stand ingericht met genealogische gegevens van Keer, Honthem en 't Rooth die wij in de afgelopen jaren verzameld hebben. De stand was een eclatant succes. Tilla Bessems die de computer beheerde werd overstelpt met vragen en al vrij snel moest ze assistentie vragen van andere kringleden om de wachtrij niet te lang te laten worden. Wij hebben toen een aantal belangstellenden beloofd in de Kroniek op dit onderwerp terug te komen. In dit artikel maken wij u wegwijs hoe u zelf achter de computer uw eigen stamboom kunt maken.
Geïnteresseerd in eigen stamboomonderzoek?
Meer dan tien jaar geleden hebben we twee artikelen gewijd aan de manier waarop u stamboomonderzoek kunt doen en hoe u de gevonden gegevens kunt verwerken tot een familiegeschiedenis. De methodiek is hetzelfde gebleven, maar de gegevens die u voor een stamboom nodig hebt, zijn sinds kort veel gemakkelijker te achterhalen. U hoeft niet meer naar archiefinstellingen. Want bijna alle onderzoeken kunnen nu zonder kosten vanuit de eigen huiskamer uitgevoerd worden. De enige voorwaarde is dat u over een internetverbinding beschikt.
Meer dan tien jaar geleden hebben we twee artikelen gewijd aan de manier waarop u stamboomonderzoek kunt doen en hoe u de gevonden gegevens kunt verwerken tot een familiegeschiedenis. De methodiek is hetzelfde gebleven, maar de gegevens die u voor een stamboom nodig hebt, zijn sinds kort veel gemakkelijker te achterhalen. U hoeft niet meer naar archiefinstellingen. Want bijna alle onderzoeken kunnen nu zonder kosten vanuit de eigen huiskamer uitgevoerd worden. De enige voorwaarde is dat u over een internetverbinding beschikt.
Voordat u begint
Voor beginners is het handig eerst de eerdere artikelen over genealogie in de Kroniek nog eens na te lezen. Op zoek naar voorouders: jrg. 4, 170-175 en jrg. 5, 42-49. U kunt ze ook downloaden van onze website: www.historischekringcadierenkeer.nl - buttons: Publicaties; Keerder Kroniek; genealogie; vroegere inwoners; op zoek naar voorouders (1) en (2)
Voor beginners is het handig eerst de eerdere artikelen over genealogie in de Kroniek nog eens na te lezen. Op zoek naar voorouders: jrg. 4, 170-175 en jrg. 5, 42-49. U kunt ze ook downloaden van onze website: www.historischekringcadierenkeer.nl - buttons: Publicaties; Keerder Kroniek; genealogie; vroegere inwoners; op zoek naar voorouders (1) en (2)
Verzamelen van gegevens
Zoals hierboven reeds vermeld: het samenstellen van een stamboom via internet is tegenwoordig vrij eenvoudig, zelfs voor mensen met weinig internetervaring. Wel kan een gezonde portie geduld en doorzettingsvermogen hierbij van pas komen.
Zoals hierboven reeds vermeld: het samenstellen van een stamboom via internet is tegenwoordig vrij eenvoudig, zelfs voor mensen met weinig internetervaring. Wel kan een gezonde portie geduld en doorzettingsvermogen hierbij van pas komen.
De basis van een stamboom zijn de primaire gegevens: de namen van de voorouders, data en plaatsen van hun geboorten, hun huwelijken en hun overlijdens. Verder hun beroepen en andere bekende gegevens.
Voor het maken van een familiegeschiedenis zijn meer gegevens nodig. De stamboom fungeert dan als een skelet waar allerlei andere informatie aan opgehangen wordt. Een familiegeschiedenis is meer een verhaal met bijvoorbeeld gegevens over de huizen waarin de voorouders gewoond hebben, over hun bezittingen en andere nog te achterhalen verhalen en zaken over hun levenswandel.
Voor het maken van een familiegeschiedenis zijn meer gegevens nodig. De stamboom fungeert dan als een skelet waar allerlei andere informatie aan opgehangen wordt. Een familiegeschiedenis is meer een verhaal met bijvoorbeeld gegevens over de huizen waarin de voorouders gewoond hebben, over hun bezittingen en andere nog te achterhalen verhalen en zaken over hun levenswandel.
Tentoonstelling 2011
Vanaf links: Tilla Bessems, Maria Janssen-Geelen en Gied Beijers
Begin van het onderzoek
U begint uw onderzoek thuis met het verzamelen van de meest recente familiegegevens, zoals trouwboekjes, gedachtenisprentjes, foto's en andere zaken. Ook bij familieleden zijn vaak de nodige gegevens te vinden.
Verder is het verstandig om na te gaan of anderen al bezig zijn geweest met de stamboom van uw familie of met de familiegeschiedenis. Hiervoor kunt u terecht bij de plaatselijke historische verenigingen. Ook zijn er websites die geraadpleegd kunnen worden; deze vindt u verderop in dit artikel.
U begint uw onderzoek thuis met het verzamelen van de meest recente familiegegevens, zoals trouwboekjes, gedachtenisprentjes, foto's en andere zaken. Ook bij familieleden zijn vaak de nodige gegevens te vinden.
Verder is het verstandig om na te gaan of anderen al bezig zijn geweest met de stamboom van uw familie of met de familiegeschiedenis. Hiervoor kunt u terecht bij de plaatselijke historische verenigingen. Ook zijn er websites die geraadpleegd kunnen worden; deze vindt u verderop in dit artikel.
Kies een (gratis) computerprogramma
Alle door u verzamelde gegevens dient u overzichtelijk te noteren. Om goed overzicht te houden over alle gegevens is een computerprogramma noodzakelijk. Er zijn verschillende programma's op internet te vinden die u gratis kunt downloaden. Een gratis programma dat een aantal Keerdenaren gebruikt is Aldfaer. Te downloaden via: www.aldfaer.nl . Wilt u niet te veel tijd besteden om uit te zoeken hoe dit programma werkt, vraag dan even na bij de Historische Kring wie er in ons dorp met dit programma werkt. Zij willen u ongetwijfeld bij de opstart helpen.
Alle door u verzamelde gegevens dient u overzichtelijk te noteren. Om goed overzicht te houden over alle gegevens is een computerprogramma noodzakelijk. Er zijn verschillende programma's op internet te vinden die u gratis kunt downloaden. Een gratis programma dat een aantal Keerdenaren gebruikt is Aldfaer. Te downloaden via: www.aldfaer.nl . Wilt u niet te veel tijd besteden om uit te zoeken hoe dit programma werkt, vraag dan even na bij de Historische Kring wie er in ons dorp met dit programma werkt. Zij willen u ongetwijfeld bij de opstart helpen.
Landelijke websites
Er zijn verschillende websites waarop u persoonsgegevens kunt vinden. Hieronder wordt er een aantal genoemd.
Er zijn verschillende websites waarop u persoonsgegevens kunt vinden. Hieronder wordt er een aantal genoemd.
De site: www.wiewaswie.nl
Wiewaswie is een website waarop de Nederlandse archieven en andere instellingen hun historische persoonsgegevens centraal gratis aanbieden.
Wiewaswie geeft toegang tot miljoenen documenten met historische persoonsgegevens, afkomstig uit heel Nederland. De website biedt de beginnende onderzoeker bovendien steun en tips over hoe men onderzoek naar de familiegeschiedenis kan aanpakken en over het gebruik van de website zelf.
www.wiewaswie.nl is dus een website waarop u over heel Nederland, per provincie, bijna alle personen tussen 1800 tot 1940 kunt vinden.
Een andere website is: www.genver.nl
Deze website is in gebruik iets moeilijker, maar na enig oefenen toch best te doen. De website ontsluit de kerkelijke bronnen en geeft informatie vanaf begin 1600. Naast de gegevens van de burgerlijke stand (vanaf 1796) vindt u soms zelfs gegevens uit de bevolkingsregisters (gezinsregistratie per woning). Ook is er informatie over de militaire registers. En verder zijn er
buitenlandse registers, vooral Belgische te vinden.
Kortom: een website boordevol genealogisch materiaal, maar meer voor gevorderden. Ook hier geldt dat medewerkers van de Historische Kring u graag op gang willen helpen.
Wiewaswie is een website waarop de Nederlandse archieven en andere instellingen hun historische persoonsgegevens centraal gratis aanbieden.
Wiewaswie geeft toegang tot miljoenen documenten met historische persoonsgegevens, afkomstig uit heel Nederland. De website biedt de beginnende onderzoeker bovendien steun en tips over hoe men onderzoek naar de familiegeschiedenis kan aanpakken en over het gebruik van de website zelf.
www.wiewaswie.nl is dus een website waarop u over heel Nederland, per provincie, bijna alle personen tussen 1800 tot 1940 kunt vinden.
Een andere website is: www.genver.nl
Deze website is in gebruik iets moeilijker, maar na enig oefenen toch best te doen. De website ontsluit de kerkelijke bronnen en geeft informatie vanaf begin 1600. Naast de gegevens van de burgerlijke stand (vanaf 1796) vindt u soms zelfs gegevens uit de bevolkingsregisters (gezinsregistratie per woning). Ook is er informatie over de militaire registers. En verder zijn er
buitenlandse registers, vooral Belgische te vinden.
Kortom: een website boordevol genealogisch materiaal, maar meer voor gevorderden. Ook hier geldt dat medewerkers van de Historische Kring u graag op gang willen helpen.
Een fragment van een persoonsblad van het gratis computerprogramma Aldfaer, afkomstig uit de stamboom van ons kringlid Huub Souren
Een speciale Limburgse website
Voor zoektochten naar Limburgse voorouders zijn er nog meer websites beschikbaar. Het gebruik van deze sites is vrij eenvoudig. Al zal het in het begin toch even wat 'puzzelen' zijn.
De belangrijkste Limburgse website is ongetwijfeld: www.allelimburgers.nl. Op deze website vindt u nagenoeg alle Limburgers die in de 17de, 18de en 19de eeuw in onze provincie geboren, overleden of gehuwd zijn.
De belangrijkste Limburgse website is ongetwijfeld: www.allelimburgers.nl. Op deze website vindt u nagenoeg alle Limburgers die in de 17de, 18de en 19de eeuw in onze provincie geboren, overleden of gehuwd zijn.
Websites met gedachtenisprentjes
Tegenwoordig plaatsen verschillende heemkundeverenigingen hun doèdspreentsjescollectie op internet. Binnen onze vereniging is Gerard Vliegen bezig onze collectie, die beheerd wordt door Maria Geelen-Janssen, op internet te ontsluiten. Er moet nog veel gebeuren, maar het begin is er. Zie www.historischekringcadierenkeer.nl - bidprentjes van A-Z.
Ook de heemkundevereniging van Margraten heeft de prentjes ontsloten: http://www.heemkunde-margraten.nl/ - collecties - bidprentjes. Hier vindt u veel bidprentjes van Roothenaren omdat deze vóór 1947 in Margraten begraven werden.
Tegenwoordig plaatsen verschillende heemkundeverenigingen hun doèdspreentsjescollectie op internet. Binnen onze vereniging is Gerard Vliegen bezig onze collectie, die beheerd wordt door Maria Geelen-Janssen, op internet te ontsluiten. Er moet nog veel gebeuren, maar het begin is er. Zie www.historischekringcadierenkeer.nl - bidprentjes van A-Z.
Ook de heemkundevereniging van Margraten heeft de prentjes ontsloten: http://www.heemkunde-margraten.nl/ - collecties - bidprentjes. Hier vindt u veel bidprentjes van Roothenaren omdat deze vóór 1947 in Margraten begraven werden.
Website met de Nederlandse kerkhoven
Ook veel namen van graven op Nederlandse kerkhoven staan op internet: www.graftombe.nl
Ga hiervoor naar de website en kies de provincie en vervolgens de gemeente. Voor inwoners van onze parochie geldt nog de gemeente Margraten en vervolgens de begraafplaats Cadier en Keer. U vindt dan de namen van de graven tot december 2010 in totaal 857 namen.
Ook veel namen van graven op Nederlandse kerkhoven staan op internet: www.graftombe.nl
Ga hiervoor naar de website en kies de provincie en vervolgens de gemeente. Voor inwoners van onze parochie geldt nog de gemeente Margraten en vervolgens de begraafplaats Cadier en Keer. U vindt dan de namen van de graven tot december 2010 in totaal 857 namen.
Website met stambomen
Het is mogelijk dat een gehele of een gedeelte van een stamboom waar u in geïnteresseerd bent al op internet staat.
Twee websites met stambomen springen er boven uit:
– www.genealogieonline.nl Een website met veel stambomen. Ook uit deze streek. Het doorzoeken van deze sites is kosteloos, maar u moet zich wel registreren. Dat geldt voor veel van deze sites. Ook voor de volgende site:
- www.nl.geneanet.org Deze website is speciaal geschikt voor personen die ook in België en Frankrijk voorouders vermoeden.
Het is mogelijk dat een gehele of een gedeelte van een stamboom waar u in geïnteresseerd bent al op internet staat.
Twee websites met stambomen springen er boven uit:
– www.genealogieonline.nl Een website met veel stambomen. Ook uit deze streek. Het doorzoeken van deze sites is kosteloos, maar u moet zich wel registreren. Dat geldt voor veel van deze sites. Ook voor de volgende site:
- www.nl.geneanet.org Deze website is speciaal geschikt voor personen die ook in België en Frankrijk voorouders vermoeden.
Victor Janssen aan het werk in het Rijksarchief in Maastricht. Foto 1983
Victor Janssen (1906 - 1985) was een van de eerste Keerdenaren die zich intensief met genealogie bezig hielden. Na zijn pensionering trok hij met trein, bus en fiets alle archieven langs van Luik tot Maastricht en tot Hasselt. Geen stad of dorp sloeg hij over op zoek naar zijn voorouders. Door zijn directe manier van spreken en overtuigingskracht kreeg hij menige archiefdeur open die voor een ander gesloten bleefOverige belangrijke sites
In dit artikel hebben we ons beperkt tot internetsites die betrekking hebben op stamboomonderzoek. Maar voor mensen die hun familiegeschiedenis willen schrijven is er nog meer. Bijvoorbeeld:
de Koninklijke Bibliotheek ( www.kb.nl ) heeft haar oude krantenarchief online gezet; een mooie bron om na te gaan of voorouders ooit de krant gehaald hebben, zoals misschien met een overlijdensadvertentie.
Ook de eerste kadasterkaarten (1840) staan online. Als u wilt weten of uw voorouders in een bepaald dorp of stad begin 19de eeuw eigendommen hadden, dan kunt u naar: www.watwaswaar.nl Het moet gezegd, geen gemakkelijke site, maar het is te doen.
In dit artikel hebben we ons beperkt tot internetsites die betrekking hebben op stamboomonderzoek. Maar voor mensen die hun familiegeschiedenis willen schrijven is er nog meer. Bijvoorbeeld:
de Koninklijke Bibliotheek ( www.kb.nl ) heeft haar oude krantenarchief online gezet; een mooie bron om na te gaan of voorouders ooit de krant gehaald hebben, zoals misschien met een overlijdensadvertentie.
Ook de eerste kadasterkaarten (1840) staan online. Als u wilt weten of uw voorouders in een bepaald dorp of stad begin 19de eeuw eigendommen hadden, dan kunt u naar: www.watwaswaar.nl Het moet gezegd, geen gemakkelijke site, maar het is te doen.
Plagiaat
U mag in het algemeen vrij gebruik maken van gegevens die u op de meeste internetsites vindt. Maar u moet dan wel de bronnen vermelden. Dat is eigenlijk logisch. Het zou vreemd zijn als iemand met zweet en tranen een stamboom heeft uitgezocht en een ander gaat er dan zomaar mee aan de haal. Dus altijd vermelden hoe en waar u de gegevens vandaan hebt.
Trouwens, een gezonde portie wantrouwen over informatie die in andere stambomen staat, kan geen kwaad. Niet alles is altijd juist. Als de mogelijkheid bestaat, altijd de gevonden gegevens zelf checken!
U mag in het algemeen vrij gebruik maken van gegevens die u op de meeste internetsites vindt. Maar u moet dan wel de bronnen vermelden. Dat is eigenlijk logisch. Het zou vreemd zijn als iemand met zweet en tranen een stamboom heeft uitgezocht en een ander gaat er dan zomaar mee aan de haal. Dus altijd vermelden hoe en waar u de gegevens vandaan hebt.
Trouwens, een gezonde portie wantrouwen over informatie die in andere stambomen staat, kan geen kwaad. Niet alles is altijd juist. Als de mogelijkheid bestaat, altijd de gevonden gegevens zelf checken!
Het onderzoeksduo Jo Purnot (l) en Lei Haesen (r) aan het werk in het voormalig Rijksarchief (nu RHCL). Zij deden vanaf eind jaren zeventig onderzoek in de oude archieven van de schepenbanken van Heer en Keer en van Cadier. Foto ca. 2003
Lei Haesen (1945 - 2006) was een fervent genealoog. Hij heeft een geweldige bijdrage geleverd aan het genealogie-archief van onze Kring. Lei heeft praktisch alle Keerdenaren die hier tussen 1621 en 1940 geboren of gestorven zijn in een gezinsboek bij elkaar gebracht. Lei is overleden op 6 augustus 2006.Tegenwoordig doen vooral de Kringleden Sjef Boumans, Jef Gilissen en Huub Souren regelmatig historisch onderzoek in het RHCL (Regionaal Historisch Centrum) in Maastricht.
De privacy regels
U vindt niet alles en iedereen op internet. Gelukkig gelden er privacy-regels. Voor websites die gegevens uit registers van de burgerlijke stand of kerkregisters publiceren geldt dat: – een geboortedatum pas na 100 jaar openbaar is – een huwelijksdatum na 75 jaar – een overlijdensdatum na 50 jaar.
Voor personen die vermeld worden in stambomen geldt de Wet bescherming persoonsgegevens. Dat betekent dat zonder toestemming geen gegevens van nog levende personen in een stamboom gepubliceerd mogen worden. Voor overleden personen geldt die beperking op internet niet. Er is één restrictie: zonder toestemming mag niet vermeld worden dat de overledene aan een bepaalde erfelijke ziekte leed.
Verder is het zo dat niet iedereen zijn stamboom of familiegeschiedenis openbaar wil maken. Dat bepaalt natuurlijk elke persoon zelf.
U vindt niet alles en iedereen op internet. Gelukkig gelden er privacy-regels. Voor websites die gegevens uit registers van de burgerlijke stand of kerkregisters publiceren geldt dat: – een geboortedatum pas na 100 jaar openbaar is – een huwelijksdatum na 75 jaar – een overlijdensdatum na 50 jaar.
Voor personen die vermeld worden in stambomen geldt de Wet bescherming persoonsgegevens. Dat betekent dat zonder toestemming geen gegevens van nog levende personen in een stamboom gepubliceerd mogen worden. Voor overleden personen geldt die beperking op internet niet. Er is één restrictie: zonder toestemming mag niet vermeld worden dat de overledene aan een bepaalde erfelijke ziekte leed.
Verder is het zo dat niet iedereen zijn stamboom of familiegeschiedenis openbaar wil maken. Dat bepaalt natuurlijk elke persoon zelf.
Ten slotte
De Historische Kring probeert al jaren mensen te motiveren historisch onderzoek te doen. Dat was een van de redenen waarom we indertijd zijn opgericht. Ingaande januari 2014 willen we één keer in de maand op zaterdagochtend een inloop organiseren in ons lokaal in 't Keerhoes. Mensen die vragen hebben, kunnen dan bij ons terecht en van ons archiefmateriaal gebruik maken. Dus wilt u met uw stamboomonderzoek beginnen of wilt u andere historische aspecten van uw geboortedorp of stad bestuderen: neem dan contact met ons op. Op onze website (www.historischekringcadierenkeer.nl) vindt u hierover meer informatie.
De Historische Kring probeert al jaren mensen te motiveren historisch onderzoek te doen. Dat was een van de redenen waarom we indertijd zijn opgericht. Ingaande januari 2014 willen we één keer in de maand op zaterdagochtend een inloop organiseren in ons lokaal in 't Keerhoes. Mensen die vragen hebben, kunnen dan bij ons terecht en van ons archiefmateriaal gebruik maken. Dus wilt u met uw stamboomonderzoek beginnen of wilt u andere historische aspecten van uw geboortedorp of stad bestuderen: neem dan contact met ons op. Op onze website (www.historischekringcadierenkeer.nl) vindt u hierover meer informatie.
Met dank aan Huub Souren